Адамды адам еткен – еңбек. Иә, Жер әлемдегі барша адамзатты бір-бірінен ерекшелеп, екшеп тұрған да осы еңбек пен білім. Сондықтан, кез-келген уақытта нағыз еңбек адамы жоғары бағалана бермек. Бұл турасында Тұңғыш Президентіміз Н.Назарбаев өзінің «Қазақстанның әлеуметтік жаңғыртылуы: Жалпыға ортақ еңбек қоғамына қарай 20 қадам» атты бағдарламалық еңбегінде жан-жақты айтып өткен болатын.
Бүгінгі таңда елімізде екі қолына бір күрек ұстағысы келген адамға барлық жағдай жасалған. Жеке бизнесін ашқысы келгендерге мемлекеттен көмектер, құжат мәселесінің оңтайлануы, қайта оқыту және жеңілдетулген несие мен субсидиялар. Қысқасы, еңбек етем деушілерге барлық жол ашық. Бірақ, қазіргі қоғамда нағыз еңбеккерлердің мәртебесі төмен, оларға тиісті құрмет көрсетілмейді. Бүгінде жарты ғасырлап өзінің сүйікті ісімен айналысып, кәсібінің нағыз маманы болған азаматтарға өз дәрежесінде құрмет көрсетіле бермейді. Соның салдары болар, жастардың басым көпшілігі жаны қалаған жұмыспен емес, табысы мол мамандықпен айналысады. Бұл мәселені Елбасының аталмыш еңбегі жарияланғаннан кейін белгілі ақын Аманхан Әлім көтерген еді: «Еңбек адамы бір кездері, яғни, Кеңестер кезеңінде ең жоғарғы тап дейміз бе, топ дейміз бе, әлде бір ұжымның жиынтығы дейміз бе, қалай дегенде де, ең бас-ты назардағы адамдар болған. Еңбек адамы өзіміздің Ыбырайым Жақаевтан бастап, кешегі Жазылбек Қуанышбаев, Кәмшат Дөненбаеваның Кеңес кезеңінде еңбектерінің көрінуі. Олардың еңбектерінің бағаланғандығы. «Социалистік Еңбек ері» деген атақты бір рет қана алып қоймай, оның екеуін, үшеуін қатар алып жатуы, сол еңбек адамдарының қадір-қасиетінің мықты екендігін көрсеткен еді. Қазір шынымды айтайын, еңбек адамдары солай бағаланып жатыр дегенге, онша сене қоймаймын да. Және керемет құрметтеліп жатыр дегенді де көрген жоқпын» – деген ақын еңбек майталмандарына деген құрметті жоғалтып алғандығымызды айт-қан еді. Сол кездегі «Айқын» газетінің бас редакторы, қазіргі ҚР Парламент Сенатының депутаты Нұртөре Жүсіп те еңбекті бағалау керек деген еді. Оның сөзінше, өз саласында үлкен жетістікке жеткен кез-келген білікті маман олимпиада чемпионынан еш кем емес. Сондықтан, жыл сайын аталған азаматтар іріктеліп, оларға да үлкен құрмет көрсетілу керек. Елбасының да мақсаты осы еді, жалпыға ортақ еңбек қоғамын құрып, әлеуметтік ортадағы еңбек адамының мәртебесін арттыру. Бұл тұста елімізде еңбек ерлеріне құрмет көрсетілмейді деген сөз қисынсыз әрине. Тәуелсіз Қазақстанда «Еңбек ері» деген атақ бар. Алайда, сол мәртебеге ие болған адамдарды көпшілікке үлгі етіп көрсету жағы ақсап тұр. Осыған ұқсас «100 жаңа есім» жобасының да аты басқа болғанымен, мақсаты бір.
Кеңес заманында ауданымыздан жүздеген «Социалистік еңбек ерлері» шыққан. Негізінен ауыл шаруашылығы бағытында дамыған алып ауданның майталмандары аталған салада үздіктердің қатарынан көрінген. Бүгінгі таңда да аудан экономикасының негізгі тірегі – ауыл шаруашылығы. Тиісінше, бұл салада үлкен жетістіктерге жетіп, қазіргі жастарға өнеге болатын азаматтар жетерлік. Осындай жандардың бірі Талғат Алдажаров Бартоғай ауылдық округінде шаруасын дөңгелетуде.
Талғат Алдажаров
Өзі І топтағы мүмкіндігі шектеулі азамат болса да, шексіз мүмкіндігі бар қаншама жанға үлгі бола алады. Талғат Алдажаров 2006 жылы «Саин» шаруа қожалығын құрып, ауыл шаруашылығымен айналыса бастаған. Бүгінде қожалық 325 гектар жерді игеріп, 30 адамды жұмыспен қамтып отыр. 200 гектарға майбұршақ сеуіп, 100 гектарына жүгері өсіруде. Қалған 25 гектарында алма бағы жайқалып тұр. Сонымен қатар, сыйымдылығы 2 мың тонна болатын дән сақтау қоймасын салған. Округ әкімі Талғат Өмірбековтің айтуынша, ол округтегі түрлі қайырымдылық шараларына белсене атсалысып, мұқтаж жандарға әрдайым қол ұшын созып отырады. Агроөнеркәсіптік кешеннің дамуына үлес қосқан Талғат Саинұлының ерен еңбегі еленіп, аудан әкімінің Алғыс хатымен марапатталған.
Бұл – тек бір мысал ғана. Аудан аумағында мыңдаған шәкірт тәрбиелеп, қанаттандырған ұлағатты ұстаздар бар. Жүздеген адамның өміріне араша түсіп, саулықтың сақшысы болып жүрген ақ халатты абзал жандар жеткілікті. Өңіріміздің дамуына аянбай үлес қосқан тәжірибелі мемлекеттік қызметкерлер де жоқ емес. Осылардың барлығы Кеңес үкіметі тұсындағы «Социалистік Еңбек ерлерінің» заманауи нұсқалары десек артық айтқандық емес.
«Біздің жастар елеспен өмір сүрмеуге тиіс. Қазақстаннан тыс жерде жұмақ жоқ. Еш жерде, әлемнің ешбір елінде бәріне бірден ие болу мүмкін емес. Туған Қазақстанда еңбек етіп, өз әлеуеттерін жүзеге асырулары қажет. Ол үшін мемлекет барлық жағдайлар жасауда одан әрі де жасай беретін болады. Қазақстандық жастардың кең көлемін техникалық және кәсіптік білім алуға және индус-трияландыру бағдарламасына қатысуға ынталандыру мен тартудың шараларын әзірлеу маңызды» – деген Елбасы Н.Назарбаев еліміздегі жастардың сапалы білім алып, тұрақты жұмысқа орналасуына толыққанды жағдай жасады. Жалпыға ортақ еңбек қоғамын құрды. Қазір «алма піс, аузыма түс» деп, біреуге қол жаятын заман емес. Сондықтан, жастарды еңбекқорлыққа, адалдыққа қарай жетелеп, мемлекет берген зор мүмкіндікті оңтайлы пайдалану керек.
Сардарбек НҰРАДИН.
